هدف شناخته‌شده بودن لوگوها، به خاطر خود لوگوها نیست. اهمیت آن در چیزی است که در جهان تجاری به آن Brand Awarness می‌گویند. وظیفه اصلی لوگو افزایش آگاهی از برند است؛ یعنی اگرمخاطب بار اول لوگویی را دید، در ذهنش بماند و اگر برای بار دوم دید، به یادآورد که پیش‌تر آن را دیده است. یعنی جامعه، هم بتواند برند را تشخیص دهد و هم بتواند آن را به خاطر آورد.

در این مقاله به تحلیل و بررسی چند لوگوی معروف ایرانی میپردازیم.

1. لوگوی ایران ایر | هما

رسا بودن پیام، جذابیت و سادگی از خصوصیات بارز این طراحی است.
لوگوی ایران ‌ایر در سال 1340 شمسی توسط طراح ایرانی ادوارد زهرابیان که در آن زمان 22 سال داشت طراحی شد و در سال 1341 به عنوان نشان رسمی "هما" ثبت گردید.

طراح در این باره میگوید : "دنبال سوژه‌ای بودم که الهام بخش من در طراحی این لوگو باشد. ناگهان به یاد تخت جمشید افتادم. وقتی کتاب‌های مستشرقین غربی را هم مطالعه کردم، دیدم آن‌ها هم به این تندیس بر روی سرستون‌های پاسارگارد برخورده اند، این تندیس اسطوره ای ترکیبی از صورت عقاب، گوش گاو و یال اسب است. از آنجایی که پروازهای هما هم باید به پنج قاره دنیا طی مسیر می کردند، این بهترین الگو بود که خوشبختانه نتیجه هم داد".


لوگوی ایران ایر

جالب است بدانید لوگوی ایران ایر نزدیک به 60 سال است که تغییر نکرده است.

طراح لوگوی هما معتقد است که دلیل تغییر آن است که برخی برندها می‌بینند لوگوی شرکت آنها جایگاه شایسته‌ای پیدا نکرده است. در میان شرکت‌های هواپیمایی با سابقه فقط لوگوی هما و لوگوی لوفت‌هانزا تغییر نکرده‌اند. این دو لوگو از روز اول تاکنون بدون تغییر و دست نخورده باقی مانده اند چرا که این لوگوها از نظر طراحی به جایگاه مطلوب رسیده اند.

2. لوگوی روزانه

گروه بل يكي از شركتهاي توليد كننده معروف فرانسوي در زمينه پنير بوده كه در سال 1865تاسيس گرديده است. بل سرمايه گذاري خود را در ايران در سال 2007 از طريق مشاركت با شركت ايراني فرآورده هاي لبني سحر با برند مشهور روزانه آغاز نمود. در حال حاضر با مستقل شدن بل، اين شركت در حال توسعه محصولات خود تحت برندهاي روزانه، كيبي و گاو خندان مي باشد.

طراحی لوگو روزانه روند

تحول تبلیغات نوین در ایران با طراحی کاراکتر دوست داشتنی گاو خندان با طراحی هنرمندانه زرتشت سلطانی آغاز گردید ، این نوع تبلیغات توسط شرکت نور مارکتینگ ۱۴- ۱۵ سال پیش شروع شد و توسط زرتشت سلطانی وارد ایران شد .
زرتشت سلطانی در اینباره میگوید : طراحی برند روزانه اولین تبلیغات کارتونی بعد از انقلاب در ایران بود . بنده همیشه شکایت می کردم که چرا انقدر تبلیغات تیره هستند! و هیچ چیز شادی در آنها دیده نمی شود . تا بالاخره تبلیغات برند روزانه به من پیشنهاد شد ، از طراحی بسته بندی گرفته تا تابلوهای تبلیغاتی و تبلیغات تلویزیونی ، که البته متاسفانه هیچ کدام از آنها برای پخش از تلويزيون انتخاب نشد!


لوگوی روزانه

از دیگر کارهای این کارکاتوریست میتوان به انیمیشن تن تن اشاره کرد که در دنیا همه آن را میشناسند و زرتشت سلطانی برای اولین بار تن تن را وارد ایران کرد .
قدرت یک تبلیغ خوب با استراتژی درست را می توان از همین نمونه ( گاو خندان برند روزانه ) متوجه شد که بعد از این همه سال، هنوز هم با اینکه از تبلیغات به دور بوده و میان این همه برند رقیب ، ضعیف تر عمل کرده باز هم به یاد همه ما ماندگار و دوست داشتنی است . اگر آن روند گذشته تا امروز ادامه پیدا می کرد، بدون شک برند روزانه الان جزو بزرگ ترین برند های ایران یا شاید منطقه می شد.

تصویرسازی روزانه | هویت بصری برند

باهوش ، مدرن ، پرانرژی از خصوصیات بارز این طراحی است.
در تصویرسازی‌های «روزانه» به دلیل داشتن کاراکتر مشخص و شناخته شده گاو روزانه ( طرحی از زرتشت سلطانی ) ، حساسیت های زیادی از لحاظ شباهت و شخصیت پردازی وجود داشته و خصوصیاتی مثل رفتار دوستانه ، دوست داشتنی بودن و مثبت بودن که جزء خصوصیات اصلی کاراکتر است در نظر گرفته شده است.


طراحی کاراکتر روزانه

با این حال در زمینه طراحی کاراکتر روزانه، چه از لحاظ طراحی و گرافیک کاراکتر و چه از لحاظ قرار دادن و واکنش‌های آن در موقعیت‌های مختلف، همیشه فرم و طراحی با خطوط نرم و رنگ‌های شفاف در اجرای تصویر سازی ، در نظر گرفته شده است .
از آنجا که تصویرسازی تبلیغاتی این برند طیف وسیعی از مخاطبان را در بر می‌گیرد ، در تصویر سازی‌ها و نوع اجرا ، عمومی بودن نیز در نظر گرفته شده است . این مجموعه از سال 13۹۵ تا کنون در حال انجام است.

3. لوگوی هاکوپیان

هاکوپیان اولین و بزرگترین طراح و تولید کننده تمام صنعتی پوشاک در ایران است. سومبات هاکوپیان، بنیانگذار این شرکت از دوران نوجوانی وارد حرفه خیاطی شد و پس از سال‌ها کسب تجربه در سال ۱۳۴۹ کارگاه کوچکی را در تهران تاسیس کرد. در ابتدای دهه ۸۰ آن کارگاه با هدفگذاری‌های بلند مدت و اندیشمندانه، تبدیل به یک شرکت صنعتی و کسب و کاری خانوادگی شد. با راه‌اندازی تکنولوژی هزاره سوم صنعت پوشاک در خطوط تولیدی این شرکت، هنر خیاطی با صنعت در هم آمیخت.


لوگوی هاکوپیان

این برند در لوگوی خود از کالسکه دو اسبه که وسیله حمل‌ و ‌نقل افراد ثروتمند بوده استفاده کرده است. متاسفانه این لوگو نتوانسته از نظر بصری عملکردی درست داشته باشد و به عبارت بهتر این کالسکه فقط زمانی شناخته می‌شود که نام هاکوپیان با آن همراه شود و مردم آن کالسکه را بدون نام هاکوپیان نمی‌شناسند.

4. لوگوی بیمه آسیا

شـركت سهامي بيمه آسيا درسال 1338 به منظور انجام انواع معاملات بيمه و عمليات بازرگاني تأسيس شد . در سال 1388 در زمره شركتهاي مشمول واگذاري بخش خصوصي قرار گرفت و به عنوان بزرگترين شرکت بيمه خصوصي كشور به فعالیت های خود ادامه داد.


لوگوی بیمه آسیا

لوگو بیمه آسیا یک لوگو تایپ قوی است. دو ستون (حرف الف) در کناره های کار نشان دهنده استحکام و سه خط وسط (حرف س) ، نشانگر محافظت در طراحی این نشان است.
رنگ سرمه ای و آبی رنگهایی هستند که حس استحکام و پایداری را در خود دارد و بسیاری از شرکتهای خودرو سازی و بیمه و بانک ها از آن استفاده میکنند. لوگوی بیمه آسیا توسط استاد مصطفی اسداللهی طراحی شده است.

لوگوی کانون پروش فکری کودکان و‌نوجوانان

در این آرم سرو نوک پرنده را به گونه ای ترسیم کرده است که تداعی یک پرنده تازه متولد شده را می کند . جوجه ای که نوک خویش را همچنان گشوده و در آغاز اتکا به خویشتن ، عادت وابستگی به مادر را از دست نداده است ، هیچ بیننده ای تصور یک پرنده بالغ را به ذهن خود راه نمی دهد.

طراح اصلی لوگو کانون محمد پولادی است.

او در سال ۱۳۳۹ به دانشکده هنرهای تزیینی راه یافت. در سال ۱۳۴۴ هنگامی که هنوز دانشجو بود نشانه او در مسابقه طراحی نشانه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزیده و به عنوان نشان این نهاد ثبت شد. پولادی در کنار کار حرفه‌ای به تدریس گرافیک هم اشتغال داشت و آثار بسیاری را برای کتاب‌های کودکان تصویرگری نموده، ضمن آنکه در کارنامه اش حضور در نمایشگاه های متعددی ثبت شده است. محمد پولادی سال ۱۳۷۶ درگذشت .


لوگوی کانون پروش فکری کودکان و‌نوجوانان

‎این آرم که به نظر می‌رسد برای کتابخانه‌های کانون طراحی شده است، پرنده‌ای را نشان می‌دهد که بر روی شاخه درختی شبیه به کتاب نشسته است و در امتداد و پیوسته با نقش مایه کتاب دو واژه کتابخانه کودک طراحی شده است.

در سال ۱۳۴۷ محمدرضا عدنانی، یکی از طراحان کانون، دگرگونی‌هایی در ساختار و شکل نشان به وجود آورد: نوشته کتابخانه کودک حذف و نقش مایه کتاب بیشتر به تنه و ساقه‌های یک درخت شبیه شد.

در سال ۱۳۵۱، مصطفی اوجی تغییرات دیگری در تناسب‌های این نشان ایجاد کرد: پرنده با وزنی بیش‌تر از گذشته، نوک و دمی کوتاهتر، با خطوط کاملاً هندسی بازنمایی شد.

لوگوی استقلال

تایپوگرافی و اشکال هندسی در طراحی این لوگو تلفیق شده اند. دایره، بیضی و اشکالی از این قبیل دارای تاثیر احساسی مثبت در ذهن بیینده هستند. بکارگیری دایره در طراحی لوگو نمایانگر اتحاد، دوستی و عشق است. حلقه ها نیز دارای مفهوم همکاری و تعامل و یادآور پایداری هستند.

روند تعقییرات لوگوی باشگاه استقلال

باشگاه دوچرخه سواران در سال 1324 تاسیس شد و به واسطه همین نام، لوگوی ابتدایی این باشگاه نیز تصویر دوچرخه در خود داشت. در آن سال ها رشته دوچرخه سواری از رشته های پرطرفدار بود و چند دوچرخه سوار در تهران کلوپ دوچرخه سواران را تاسیس کردند.
لوگوی این باشگاه به همین شکل بود، تا آخرین روزهای سال 1328 که نام آن به تاج تغییر کرد. کماکان حلقه هایی که یادآور نام دوچرخه سواران باشند، در لوگوی تیم تاج دیده می شدند.


لوگوی استقلال

بعد از انقلاب اسلامی، تیم تاج به استقلال تغییر نام داد و لوگوی آن هم عوض شد. تصاویری که با عنوان لوگوی استقلال از سال 62 به بعد در دسترس است، تصویری کاملا متفاوت با لوگوهای قبلی و بعدی این تیم است. لوگویی کاملا آبی رنگ با طرحی خاص، شامل نوشته نام استقلال و یک توپ چهل تکه نصفه که زیر آن قرار دارد.

این لوگو تا سال 70 بر پیراهن استقلال نقش بست و سرانجام لوگویی برای این باشگاه انتخاب شد که سال هاست همه استقلال را با آن می شناسند. لوگویی دایره شکل با سه حلقه درون هم که داخل آن است.
در سال 79 یک لوگوی آبی رنگ دیگر برای استقلال انتخاب شد. فریمی خاص به همراه عکس یک دلفین و همچنین مربع های کوچک سفید و آبی روشن که داخل این فریم قرار داشت.اما این لوگوی غریب، فقط یک سال روی پیراهن استقلال بود و دوباره از سال 80 همان لوگوی قبلی به آبی ها برگشت.

تغییر بعدی هم که در دوران مدیریت علی فتح الله زاده رقم خورد، اضافه شدن ستاره به همان لوگوی معروف استقلال بود. آبی ها دو بار عنوان قهرمانی آسیا را در سال های 1970 و 1990 به دست آورده بودند اما المان خاصی به این منظور در لوگوی تیمشان قرار نداده بودند. فتح الله زاده اما در این زمینه در سال 1386 دست به کار شد و دو ستاره طلایی را به لوگوی استقلال اضافه کرد و این لوگوی جدید، کماکان نشان باشگاه استقلال است.